2) Κατά την διάρκεια της πολιτικής σας καριέρας, σας φάνηκε χρήσιμη η εξιδείκευση σας στην ψυχιατρική; Σε ποιες περιπτώσεις;

Να θυμηθώ ότι κάποτε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα ως ένα απέραντο φρενοκομείο. Κάποιες φορές πράγματι η πολιτική κατάσταση στη χώρα αγγίζει τα όρια της τρέλας, δίχως να αναφέρομαι στη στενά ψυχιατρική έννοια του όρου. Με προβλημάτισε συχνά η αδυναμία ορισμένων πολιτικών κύκλων και κοινωνικών ομάδων να έχουν αντίληψη δημοσίου συμφέροντος και δημοκρατίας και, αντιθέτως, με επιμονή να επιδιώκουν την επιβολή των δικών τους ιδεολογικών αντιλήψεων στην κοινωνία και τη Βουλή. Αντιστάθηκα με πείσμα σε τέτοιες αντιλήψεις, αλλά βλέπουμε ότι αυτές επικρατούν με διαφορετικά και συχνά εκ διαμέτρου αντίθετα προσωπεία από ιδεολογικής απόψεως.

3) Πόσο σημαντικό για έναν πολιτικό να έχει υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης; Πιστεύετε ότι εκλείπει αυτό από πολλούς πολιτικούς μας; Και πώς θα προσδιορίζατε εσείς την συναισθηματική νοημοσύνη με πολιτικούς όρους;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συναισθηματική νοημοσύνη και εν γένει η προσωπική κατάσταση παίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική συμπεριφορά. Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχουν αυτοτελείς παράγοντες και αξίες προερχόμενοι από την κοινωνία που ασκούν επίδραση στις αποφάσεις των πολιτικών. Είναι σημαντικό για έναν πολιτικό να μπορεί να αντιληφθεί και να συμμεριστεί τη διαφορετική θέση και τα προβλήματα που βιώνουν οι πολίτες, προκειμένου να λάβει αποφάσεις που βελτιώνουν την κατάσταση ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση.

4) Σήμερα μία από τις ανοιχτές πληγές της κοινωνίας μας είναι ανεργία ιδιαίτερα των νέων. Μπορούμε να μιλάμε για αναπτυξιακές προοπτικές με τόσο εφιαλτικά νούμερα ανεργίας;

Η πολυετής ύφεση, η λιτότητα και η υπερ-φορολόγηση πράγματι εκτίναξαν σε ύψη ρεκόρ την ανεργία. Το πρόβλημα αυτό είναι θεμελιώδες για την κοινωνική συνοχή και για το λόγο αυτό οφείλει να αποτελεί καθημερινή μέριμνα και απόλυτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Πέρα από τα εγγενή προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, η ανεργία αποτελεί και ευρωπαϊκό πρόβλημα και συνδέεται με τις διεθνείς ανακατατάξεις σε επίπεδο παραγωγής, ανταγωνιστικότητας και τεχνολογίας. Η Ευρώπη χάνει μάλλον την πρωτοπορία σε ορισμένους οικονομικούς τομείς και πρέπει να προσαρμοστεί εγκαίρως για να διασώσει τα επίπεδα ευημερίας που γνωρίσαμε κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Για την Ελλάδα ειδικότερα, προέχει να προωθήσουμε διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία που θα μας οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάπτυξη με διασφαλισμένες θέσεις εργασίας, και όχι στην επιδίωξη μίας 'άτακτης' ανάπτυξης δίχως βάθος και προοπτική.

5) Τι θα λέγατε εσείς με την εμπειρία και τις γνώσεις σας, σε ένα νέο που παρά τις ακαδημαϊκές περγαμηνές και την επαγγελματική του κατάρτιση, αδυνατεί να βρει δουλειά στην χώρα μας; Θα τον προτρέπατε να φύγει στο εξωτερικό;

Όλοι οι νέοι σήμερα έχουν ανοικτούς ορίζοντες και γνωρίζουν τις προοπτικές και το δικαίωμά τους να διεκδικήσουν την πρόοδο σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ακόμη και πριν από την κρίση το στάδιο της εμπειρίας στο εξωτερικό ήταν πολύ σημαντικό για όλους. Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι όσο δεν υπάρχουν δυνατότητες απορρόφησης του ανθρώπινου δυναμικού η χώρα στερείται των ικανοτήτων και της συμβολής πολύ άξιων νέων ανθρώπων, οι οποίοι θέλουν να βοηθήσουν την πατρίδα τους.

6) Πώς η σημερινή κρίση βλέπετε να επηρεάζει τις ανθρώπινες σχέσεις; Τι είναι αυτό που πιστεύετε ότι εκλείπει από τις προσωπικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, όπως αυτές τις βλέπετε να αναπτύσσονται στις μέρες μας;

Στο ζήτημα αυτό παρατηρεί κανείς και ορισμένες θετικές επιδράσεις της κρίσης. Μπορεί η κατάρρευση των εισοδημάτων και ενός τρόπου ζωής να προκαλεί εντάσεις, από την άλλη όμως μας οδηγεί σε μία επαναξιολόγηση βασικών κοινωνικών σχέσεων. Βλέπουμε για παράδειγμα πώς η οικογένεια εξακολουθεί να είναι σημαντική για την προστασία και την μέριμνα των μελών της. Επίσης, ελπιδοφόρο μήνυμα στέλνουν όλα τα δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης που προσφέρουν αναντικατάστατη υποστήριξη στους συμπολίτες μας.

7) Έχετε ζήσει καλές και κακές στιγμές στην πολιτική όλα αυτά τα χρόνια. Έχετε ζήσει χαρές αλλά και απογοητεύσεις. Τι είναι αυτό που σας κάνει να επιμένετε να υπηρετείται την πολιτική ζωή του τόπου;

Έχω ήδη διανύσει αρκετές δεκαετίες στην πολιτική και υπηρέτησα τους συμπολίτες μου από διαφορετικές θέσεις ευθύνης στο Ελληνικό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις κυβερνήσεις που συμμετείχα. Δεν είμαι στην πολιτική, γιατί μόνο αυτό έχω μάθει να κάνω, αλλά γιατί καθημερινά αναζητώ και βρίσκω τρόπους για να υποστηρίξω το δημόσιο συμφέρον, τη δημοκρατία και την καλύτερη προοπτική αυτού του τόπου. Όσο μπορώ να το κάνω αυτό, θα επιμένω, παρά τις όποιες απογοητεύσεις, να είμαι παρούσα στα πολιτικά πράγματα.

8) Έχει υπάρξει ποτέ κάποια στιγμή που να είπατε "φτάνει πια, δεν αντέχω άλλο; Σκεφτήκατε ποτέ να τα παρατήσετε;

Όποιος ασχολείται με την πολιτική οφείλει να γνωρίζει ότι θα υποστεί αρκετές προσωπικές δοκιμασίες και απογοητεύσεις. Κανείς δεν υποσχέθηκε ημέρες δόξας στους πολιτικούς. Η παραίτηση, όμως, είναι κάτι που δεν αρμόζει σε όσους έχουν πίστη στην πρόοδο αυτού του λαού και της δημοκρατίας. Κάθε μέρα όλοι μαζί δίνουμε έναν αγώνα, έχουμε γευθεί επιτυχίες, αλλά και αποτυχίες.

9) Ως Υπουργός Παιδείας υπήρξαν κάποιοι που σας χρέωσαν- ιδιοτελώς κατά την άποψή μου- σκοπιμότητες σε σχέση με το βιβλίο της ιστορίας με την κ.Ρεπούση. Κάνοντας μία ψύχραιμη αξιολόγηση εκείνων των γεγονότων, με την απόσταση του χρόνου, τι είναι αυτό που θα θέλατε να σχολιάσετε;

Έχω αποσαφηνίσει πλήρως τα ζητήματα αυτά. Το χρέος μου ως υπουργός Παιδείας ήταν να υπερασπιστώ ότι η διδασκαλία των μαθημάτων ανταποκρίνεται σε αμιγώς παιδαγωγικά και εν γένει επιστημονικά κριτήρια και δεν προσαρμόζεται σε πολιτικές και ιδεολογικές σκοπιμότητες. Ανέλαβα ως όφειλα όλες τις σύννομες και παιδαγωγικά προβλεπόμενες ενέργειες και ουδέποτε υπερασπίστηκα μεμονωμένα πρόσωπα ή τις απόψεις τους.

10) Έχετε κι εσείς μία κόρη πολύ νέα. Τι είναι αυτό που εσείς ως μητέρα δίνετε σαν συμβουλή στο παιδί σας, και την οποία θα μπορούσατε να την δώσετε και σε άλλα παιδιά της ηλικίας της;

Να έχει αυτοπεποίθηση και να προσπαθεί για όσα υποστηρίζει στη ζωή. Να βλέπει τη ζωή με θετικό τρόπο, να συμμετέχει στο κοινωνικό γίγνεσθαι αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και, πάντοτε, να αναγνωρίζει την αξία της ατομικής ευθύνης και να σέβεται έμπρακτα τις πανανθρώπινες αξίες και τα δημοκρατικά ιδεώδη.

11) Έχετε ανεκπλήρωτα όνειρα; Μπορείτε να μας πείτε ένα;
Βεβαίως και έχω όνειρα, αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται να κάνω δημόσια εξομολόγηση. Παραμένω ένας δυναμικός άνθρωπος που μοιράζει την κάθε εβδομάδα του μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας και τα οράματά μου έχουν εθνικό και ευρωπαϊκό χαρακτήρα.

Κυρία Γιαννάκου σας ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία αυτής της συνέντευξης.

Συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟ