youtube twitter

Τα κόμματα στη δημοκρατία

Κυριακή, 30 Ιουνίου 2013

[ Πατήστε εδώ για να διαβάσετε το κείμενο της κυρίας Μ. Γιαννάκου όπως δημοσιεύτηκε στην "Καθημερινή" της 30ής Ιουνίου 2013 ]

Η κρίση του πολιτικού συστήματος, όπως αποτυπώνεται στα πολύ χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και κομματικής ταύτισης των πολιτών, είναι ανάλογης σημασίας με την οικονομική κρίση. Η ανάταξη της χώρας προϋποθέτει ένα ισχυρό και σταθερό πολιτικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ενεργό υποστήριξη των πολιτών στις λειτουργίες της κυβέρνησης και των κομμάτων.

Αυτό είναι το θεμέλιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και όλοι όσοι είμαστε προσηλωμένοι στις αρχές της οφείλουμε να μεριμνήσουμε εμπράκτως για την αποκατάσταση της κρίσης αντιπροσώπευσης.

Οι συνεδριακές διαδικασίες αποτελούν μία ευκαιρία επανασύνδεσης των κομμάτων με τη βάση τους. Από μόνες τους, όμως, δεν είναι αρκετές. Η πολιτική κρίση μας υποχρεώνει να αναθεωρήσουμε εκ βάθρων τους τρόπους λειτουργίας των κομμάτων. Ειδικότερα, πρέπει να μεριμνήσουμε για την ποιότητα του πολιτικού προσωπικού, το αξιακό και ιδεολογικό πλαίσιο που πρέπει να μας δεσμεύει. Πολύ συχνά παρατηρήσαμε την ραγδαία αναρρίχηση προσώπων σε κομματικές και κυβερνητικές θέσεις δίχως την οργανική ενσωμάτωσή τους στις αρχές και τις αξίες της παράταξής τους και μείναμε έκπληκτοι από τις συμπεριφορές που επέδειξαν.

Τα κόμματα, όμως, αποτελούν αναντικατάστατους κρίκους στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία και, για το λόγο αυτό, πρέπει να διαθέτουν μηχανισμούς επιλογής του πολιτικού προσωπικού και διαρκούς αξιολόγησης του τρόπου με τον οποίο πολιτεύονται. Η εκλογή από τους πολίτες και η απευθείας επικοινωνία μαζί τους δεν σημαίνει ότι οποιοσδήποτε είναι υπεράνω των συλλογικών διαδικασιών και της διαχρονικής παράδοσης και του κύρους του κόμματος, χάριν των οποίων τελικά κάποιος επιλέγεται από τους ψηφοφόρους.

Οι δυνατότητες απευθείας επικοινωνίας που παρέχουν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και, ιδιαιτέρως, τα μέσα ψηφιακής επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, έχουν παρερμηνευθεί από πολλούς. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο συλλογικός φορέας του προεκλογικού προγράμματος και αποδέκτης της λαϊκής εντολής δεσμεύει το σύνολο των μετεχόντων της κομματικής συγκρότησης και έπονται οι θεμιτές προσωπικές στρατηγικές και στοχεύσεις του καθενός μας.

Η απαξίωση των κομμάτων ξεκίνησε όταν ορισμένοι τα αντιμετώπισαν ως μηχανισμούς ανέλιξης και κατάκτησης αξιωμάτων ή και δυστυχώς χρήματος. Οι πολίτες έγιναν μάρτυρες αυτής της κατάστασης. Για αρκετό διάστημα έβλεπαν τα κόμματα να μετατρέπονται σε κλειστές οργανώσεις με έντονο το χαρακτήρα των δημοσίων σχέσεων, τα πελατειακά δίκτυα και την απουσία αξιοκρατίας.

Ταυτόχρονα, η άνοδος του μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου κατέστησε τους πολίτες περισσότερο κριτικούς προς τα κόμματα και λιγότερο διατεθειμένους να λειτουργήσουν ως άκριτοι οπαδοί των μηνυμάτων που διοχέτευαν οι κομματικές ηγεσίες.

Με την ευκαιρία του συνεδρίου, αλλά και έπειτα απ΄ αυτό, κοινή επιδίωξή μας πρέπει να είναι η εκλογική βάση και τα στελέχη της ΝΔ να συμμετέχουν μαζικά στην πορεία ανάταξης του κόμματος σε μία δύσκολη καμπή για τη χώρα, να απαιτούν και να υποστηρίζουν εμπράκτως την εσωκομματική δημοκρατία, να διατηρούν υψηλό βαθμό συνοχής, να προβάλουν ένα σταθερό ιδεολογικό προσανατολισμό και να διατηρούν ανανεωτική ορμή σε επίπεδο προσώπων και ιδεών .

Για να αντιμετωπίσουμε την λεγόμενη 'κρίση αντιπροσώπευσης' πρέπει να προσδιορίσουμε τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους της πολιτικής μας στρατηγικής, να απευθυνθούμε στα μέλη μας και ταυτόχρονα, να καταγράψουμε τις προσδοκίες οργανώσεων πολιτών με συγγενή ιδεολογικό προσανατολισμό. Αυτό είναι το χρέος ενός μη-ταξικού δημοκρατικού κόμματος, το οποίο φιλοδοξεί να συνενώσει δυνάμεις με τα πιο δυναμικά, όσο και με τα ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας. Με άλλα λόγια, πρέπει να απευθυνθούμε στην κοινωνία και να καταγράψουμε τα κυριότερα κοινωνικά και πολιτικά διακυβεύματα, να συναρθρώσουμε διαφορετικά συμφέροντα.

Τα κόμματα οφείλουν να αναλάβουν ενεργό ρόλο για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην πολιτική. Κατά την έννοια αυτή, ένα ισχυρό κόμμα, το οποίο μεριμνά για μία αξιόπιστη σχέση αντιπροσώπευσης με τους πολίτες, αποτελεί τη sine qua non προϋπόθεση για ένα ισχυρό πολιτικό σύστημα και μία δημοκρατική Πολιτεία.